طراح محصول کیست؟
به نظر شما طراح محصول کیه؟
طراح محصول:
در یکی دو سال گذشته تغییرات مهمی در تکنولوژی ایران رخ داده. با آشنا شدن کسب و کارها با مفهوم محصول، عناوینی که مربوط به محصول هستند بیشتر شده و صد البته همکاران طراح من نیز تصمیم ناگهان گرفتند یا مدیر محصول باشند یا طراح محصول.
با تعاریف مدیریت محصول و اینکه آیا یک طراح میتواند مدیر محصول باشد کاری ندارم، اما میخواهم درباره طراحی محصول صحبت کنم. حقیقت این است که در عمل تعداد کمی هستند که واقعا کار طراحی محصول میکنند. بیشتر آنها همان کار سابق طراحی رابط کاربری را انجام میدهند. حالا که همچین ادعایی میکنم، بهتر است راجع به سوال «پس طراحی محصول یعنی چه؟» صحبت کنم.
طراحی محصول چیست؟
مفهوم طراحی محصول در گذشته بیشتر در محصولات فیزیکی مانند لوازم خانگی، خودرو و هر محصول تجاری فیزیکی معنی پیدا میکرد و عموما طراحان صنعتی که این دانش را داشتند طراح محصول نامیده میشدند.
اما امروزه علاوه بر تعریف دیروز خود، در تولید محصولات و سرویسهای مدرن و دیجیتال امروزی هم به همان کیفیت نیازمند طراحی محصول هستیم.
در روند تولید یک محصول دیجیتال، فعالیتهای مجزا و زیادی انجام میشوند که همه ما با اغلب آنها آشناییم. برخی از فعالیتها و تخصصهای لازم که عموما هرکدام که به عنوان مشاغل مجزا مطرح می شوند اینها هستند:
- طراحی تعامل و تجربه کاربری (Interaction and User Experience)
- طراحی بصری و گرافیک (Visual and Graphics)
- طراحی تصاویر متحرک و انیمیشن (Motion and animation)
- تحقیق درباره کاربر (User Research)
- آنالیز داده (Data Analysis)
- تدوین استراتژی کسب و کار
هر کدام از تخصصهای بالا عنوان شغلی مجزایی با متخصصین و کارشناسان خود هستند. اما طراح از نظر من فردیست که بتواند همه کارهای بالا را انجام دهد.
طراح محصول چه کسی است؟
طراحهای محصول و تیمهای آنها وظیفه دارند مشکلات، نیازها و مسائل کاربری را در غالب طراحی یک محصول «خوب» حل کنند و البته در این راه حداکثر سود را به ذینفع برسانند.
آنها با دپارتمانهای مختلف در شرکت در ارتباطتند، به طور مستقیم برای کاربر و به طور غیر مستقیم برای پایههایی که کسب و کار بر روی آن استوار شدهاند فعالیت میکنند.
به طور مثال، ذینفع (Stakeholder) مشکلی را عنوان میکند.
طراح محصول باید این مشکل را حل کند، او شروع به جمعآوری و مطالعه اطلاعات و دادهها از منابع مختلف میکند. دادههای کمی و کیفی رفتار کاربران را مطالعه و تحلیل میکند، محصولات مشابه را از ابعاد مختلف بررسی میکند و نهایتا بر اساس هدف اصلی و بنیانی محصول شروع به طرح راه حل میکند.
مراحل کار طراح محصول چیست؟
برای نشان دادن مراحل کار یک طراح محصول مثالی میزنم. مثلا مشکل این است که کاربران یک محصول با مدل درآمدی اشتراکی (مثلا اپلیکیشن پخش موسیقی مثل اسپاتیفای)، کم موسیقی گوش میدهند.
در مدل اسپاتیفای، اگر فرض کنیم هدف بنیانی این محصول راحتتر کردن تلاش کاربران برای پیدا کردن، شنیدن و لذت بردن از موسیقی باشد.
هرچه اسپاتیفای این مشکل را بهتر، سریعتر و ارزانتر حل کند کاربران بیشتری روی خوش نشان خواهند داد و صد البته درآمد بیشتری نصیب اسپاتیفای خواهد شد.
پس در ابتداییترین شکل مثال و برای فهم راحتتر، نتیجه میگیریم مثلا باید پیدا کردن موسیقی در اسپاتیفای راحتتر شود و راحتتر شدن پیدا کردن یک موسیقی تاثیر مستقیم در بیشتر گوش دادن موسیقی توسط کاربران دارد.
(قطعا این راه حل کلی بر اساس نتایج تحقیقات و فعالیتهای طراح که در پاراگراف بالا گفتیم پیدا شده است).
ادامه مراحل کار طراح محصول…
حال طراح راه حلهای مختلفی ارائه میکند، ممکن است این راه حلها خود مجموعهای از تغییرات و. قابلیتهای مختلف در تجربه کاربری، تعامل، استراتژی کسب و کار، تکنولوژی، اپلیکیشنها و حتی محتوا و بازاریابی باشد.
در حالت ایدهآل طراح محصول این ایدهها را از طرق مختلف مثل Prototyping و A/B Testing و تستهای کاربردپذیری میآزماید. و راه حل نهایی را پیدا کند و یا در شرایط خاص (مثل همه شرایط در ایران) بر اساس تخمینها و تستهای کوچکتر یکی از راهها انتخاب شود.
مثلا راه حل نهایی انتخاب شده، ایجاد مفهومی به نام Discover است که از طریق یادگیری سلیقه کاربر و بر اساس یک موتور پیشنهاد دهنده پیشرفته، الگوریتمهای هوش مصنوعی و … ترک بعدی که کاربر احتمالا به آن علاقه خواهد داشت را به او معرفی میکنیم.
این قابلیت جدید باید همراه با محتوای متنی، تصویری و ویدیویی مرتبط به کاربر نمایش داده شود که بر روی علاقهمندی احتمالی کاربر تاثیر بگذارد.
حال تازه نوبت فعالیتهایی مثل طراحی رابط کاربری، گرافیک و تصاویر متحرک و… میشود.
و پس از اتمام این مرحله، طراح محصول وظیفه منتقل کردن این راه حل را به تیمهای فنی، مدیران محصول و… دارد. یکی از مهمترین تواناییهای یک طراح محصول امکان برقراری ارتباط با کیفیت با بخش فنی است.
در نهایت و در صورت نیاز، واحد مارکتینگ به عنوان ابزاری که هدف بنیانی کسب و کار را دنبال میکند. میبایست بخشی از راه حل را اجرا کند که خود نشان دهنده نیاز. ارتباط طراح محصول با این واحد نیز هست.
وظایف دیگر طراح محصول:
از دیگر وظایف یک طراح محصول حضور و تاثیرگذاری در تدوین مفاهیم برندینگ و هویت بصری محصول است. وقتی وظیفه طراحی محصول با شماست، شما مسئول هویت آن محصول هم خواهید بود.
خوشحالیم که به سوال طراح محصول کیست؟ شما پاسخ دادیم
از بخشهای مهم این وظیفه طراحی سیستم زبان طراحی است (DLS) شما وظیفه دارید زبان طراحی محصول را تدوین کنید. این زبان شامل شخصیت، هدف،جزای گرافیکی، الگوهای مشترک طراحی و… است.